De gemeente Assen had goede resultaten bereikt met het gasvrij maken van het appartementencomplex Ellen. In het verlengde daarvan ontstond deelname aan de proeftuin Lariks, met als doel het gebied Beek en omgeving gasvrij te maken. De aanpak All-electric bleek in Lariks niet te werken. Daarvoor zijn de huizen te slecht geïsoleerd. Uiteindelijk is men uitgekomen op het systeem van aquathermie, waarbij het water van de Vaart een belangrijke rol zal spelen. In het verlengde daarvan wordt nu ook gesproken over uitbreiding naar geothermie, het gebruik van aardwarmte.

Ofschoon het ging over het gasvrij maken van de Beek-buurt konden de raadslieden het niet nalaten veel zijpaden te bewandelen.

Business-case
Bert Homan (VVD) was van mening dat het college moest komen met een business-case. Homan had namelijk geconstateerd dat gedurende de looptijd van 30 jaar er een tekort zal ontstaan van ruim 12 miljoen euro. Wethouder Karin Dekker zei dat het komende halfjaar met de markt gesproken gaat worden over de mogelijkheden. En dan zal ook meer duidelijkheid ontstaan over kosten en baten en uitvoeringsmogelijkheden. Albert Smit (AC) stelde vast dat uit een rapport over Kloosterveen bleek dat mensen ontevreden zijn over de aanpak door de gemeente. Volgens hem moet er meer uitgezocht worden en dan mensen meenemen in dit traject. Dus bewoners beter informeren. 

Isoleren
Cor Staal (ChrU) was tot de conclusie gekomen dat het geld dat tot nu toe was uitgegeven vooral besteed was aan overleg, informatie en communicatie. Verwarming door aquathermie moet gepaard gaan met betere isolatie van de huizen. Ofschoon het niet in het proeftuin project zit stelde hij voor om ook de isolatie en dergelijke ter hand te nemen. Als deze zogenaamde no-regret maatregelen worden uitgevoerd dan houden de bewoners is bij het mislukken van het project in ieder geval nog iets aan over. Wethouder Dekker zegt dat ook dat traject aan dacht heeft, maar dat het parallel loopt met het proeftuin project en daar niet mee samenvalt. Jannie Drenthe (SP) vroeg zich af of er nog wel geld overbleef voor de uitvoering van het project nu veel geld blijkt te gaan naar overleg. En als het project mislukt is er dan een weg terug? Zij stelde voor een deel van het geld te gebruiken om alle daken te voorzien van zonnepanelen. Dit levert een financieel voordeel op. Het project is kostenneutraal. Stort het financiële voordeel in een fonds, waarmee de bewoners de isolatie kunnen bekostigen. Ook pleitte zij voor het uitgangspunt 3-maal-lokaal zoals dat wordt toegepast bij zonnepanelenparken. Het uitgangspunt 3-maal-lokaal is hier niet aan de orde, zegt wethouder Dekker. Dat geldt alleen voor lokale opwekking van energie.

Modelwoning?
Clemens Otto (50plus) zei dat er vooral veel gepraat wordt over iets dat al bekend is. Op veel plaatsen in Nederland is al ervaring opgedaan met aquathermie en geothermie. Hans Marskamp (GrL) was van mening dat het krediet nodig is, omdat de kosten voor de baat uitgaan. Hier is sprake van een proeftuin, het gaat over nieuwe technieken die nog uitgevonden moeten worden. Hij stelde vast dat er goed contact is met de bewoners. Henk Santing (PLOP) vroeg zich af wie voor de kosten zal opdraaien als er onvoldoende geld is. In de voortgangsrapportage wordt ook gesproken over een modelwoning.  Hij vroeg zich af wat daar te zien zal zijn, want het warmtenet is het eind van het proces. En hoe gaan we om met de appartementen inde wijk?

Draagvlak
Henri Ploeg (PvdA) stelde vast dat je pas achteraf kunt vaststellen wat je van het proces en het project hebt geleerd. Uit de enquête blijkt volgens Ploeg dat er weinig draagvlak is. Uit onderzoeken blijkt dat bewoners zich wel willen inzetten voor het klimaat. Gemeente zoek dus draagvlak  was zijn oproep. Mensen willen weten waar ze aan toe zijn. Adinda Bornkamp (D66) zag de uitbreiding van aquathermie naar geothermie niet zitten. Zij riep het college op de pilot kleinschalig te houden. Dat is overzichtelijk en houd mensen betrokken. Het kost nu al veel inspanning om goed contact met de bewoners te houden en vast te stellen wat zij willen. Zij was een groot voorstander van een modelwoning. Wethouder Karin Dekker is ook een voorstander van een modelwoning. Zij hoopt dat er een samenwerking met MB-onderwijs opgang gebracht kan worden. Ronald Witteman (CDA) wilde weten wat het de bewoners gaat kosten. En wat kost het de gemeente als we stoppen.

Haalbaar en betaalbaar
Wethouder Karin Dekker hield een gloedvol betoog. Het geld uit den Haag is niet willekeurig te gebruiken dus zonnepanelen en isolatie zijn niet aan de orde. Het gaat nu om onderzoek en ervaring opdoen hoe we de komende 30 jaar onze huizen gasvrij kunnen verwarmen om in 2050 van gas af te gaan. Door het proces komen we tot nieuwe inzichten, het is kwestie van zoeken en sturen in de mist. Er wordt samengewerkt met de bewoners en dat kost veel tijd en geld. Toen bleek dat voor Lariks aquathermie mogelijk een betere oplossing was, werd ons vanuit Den Haag geadviseerd de mogelijkheid voor geothermie open te houden. Voor de gemeente Assen is het uitgangspunt het resultaat moet betaalbaar en haalbaar zijn. En er wordt geen gemeentelijk geld in het project gestoken.

Het was duidelijk, iedere fractie had zijn eigen vragen en overwegingen. Voordat het krediet van bijna 300.000 wordt toegekend zal er volgende week nog wel weer stevig gedebatteerd worden in de raad.

Tekst: Bernie Wiegman, raadsverslaggever OmroepAssen